FESTİVA OUTLET SALİHLİ'DE AÇILDI

Lidya ve Sardes araştırmaları yapan Salihlili araştırmacı-yazar Mustafa Uçar, Kral Midas’ın Paktalos ırmağında yıkandığı yerin günümüzde Salihli'de, Çamur Kaplıcaları yakınındaki halkın “Kazan/Şelale” dedikleri yer olduğunu açıkladı.

Uçar’a göre; “Lidya dilinde ‘Pakta-ala-wa’ olan ırmağın ismi Helence diline uydurulurken “Paktalos” olmuştur. “Pakta” kelimesinin Lidçedeki anlamı “dik yamaçtan çıkan su”dır ve wa takısı “yer” anlamı taşır. Yani lidçede “paktalawa” 'dik yamaçtan çıkan su yeri' anlamını taşımaktadır. Bulduğumuz yer tam bu tanıma uymaktadır Paktalos ırmağı, kendi adını taşıyan dar ve derin kanyon ile  Bozdağ zirvesindeki kaynağından anılan yere  gelmekte ve birden dik kayaların arasından şelalelerle dökülmektedir.”

 Mustafa Uçar sözlerine şöyle devam etti:” İkibin beşyüz yıl öncesinde Paktolos ırmağı Hermos ya da lidçe adıyla "Swa-ma-arda" şimdilerin Gediz nehrine bağlanmakta,   Smyrna (İzmir) yolu ile  Ege denizine bağlanan, üzerinde 5 - 7 metre boyunda Yelkenli -  kürekli gemilerin dolaştığı bir ırmaktı. Günümüzde Paktalos’un dere haline dönüşmesine tarih boyunca olagelen büyük depremler sonucu Sart tepesinin heyelan halinde bu bölgeye akması sebep olmuştur. Önü toprakla tıkanan Paktalos yeni bir yol bulmuş bugün  "Tabak çayı” dediğimiz yeni bir çay oluşmuştur. Eski Paktolos,  son yıllarda azalan yağışlarında azlığı ile eski debisini kaybetmiştir."

Mustafa Uçar, Kral Midas ile öykü hakkında ise şunları anlattı:
"Kral Midas, Gordion kentinde yaşayan efsanevi Frigya krallarındandır.  İÖ. 738 yılı ile İÖ. 696 yılına kadar yaşadığı Gordion'a kral olması da çok ilginçtir; Geride varis bırakmadan ölen Kralın yerine, kimi seçeceklerine karar veremeyen Frigyalılara kâhinler bir tavsiyede bulunmuştu:  “ Ülkeye araba ile ilk gelen kişi kral yapılsın!” Bu bekleyiş içinde kentin kapısından kullandığı kağnı (Öküz arabası) ile genç Midas girer. Yanında annesi Kibele ve babası Gordios vardır.  Halk yaşlı Gordios’u kral seçer. Bir şans eseri Kral olan Gordios öldükten sonra ise yerine öykümüze konu olan oğlu Midas geçer.
Kral Midas ile ilgili Herodot'un tarih kitabında anlattığı efsane ise şöyle: 

  Midas kızına dokununca kızı Altın heykele dönüştü (Walter Crane tarafından çizilen resim, 1893 baskısı)

"Dokunduğu her şeyi altına çeviren Midas"   

“Şarap tanrısı Dionisos'un (Bacchus) yoldaşı Satiros, Frigya'yı gezerken Midas'ın gül bahçesinde uyuyakalmış. Satiros'u bulup, on gün on gece sarayında ağırlayan Midas'ın konukseverliğinden etkilenen Dionisos, kralın bir dileğini gerçekleştireceğini söylemiş. Kral Midas da her dokunduğunun altına dönüşmesini ve böylece daha zengin olmayı istemiş. Ancak yemek için dokunduğu yiyecekler, içecekler ve ünlü gül bahçesi bile altına dönüşünce, kral Dionisos'dan bu uğursuz gücü geri almasını istemiş. Midas'ın durumuna acıyan tanrı Dionisos krala, Sardes’de, Paktalos Irmağı'nda yıkanmasını söylemiş. Bu ırmakta yıkanan Midas, her tuttuğunun altına dönüşmesinden kurtulmuş ama o günden sonra Paktolos ırmağı altın akmaya başlamış”  

Herodot, ünlü tarih kitabında öyküyü böyle anlatır ve devam eder; “Sardes’lilerin altın zenginliği işte bu Paktalos ırmağındaki altınlardan gelir. Irmakta o kadar çok altın vardır ki halk kestiği koyun postlarını bu ırmağa atar, tüylerin arasından altın parçalarını toplarlardı”

 Anılan şelaleye gitmek için Salihli'ye, Çamur Kaplıcalarına gitmeniz gerekmektedir. Kaplıca meydanından sağa dönen yolu takip etmeniz ve ikinci sola dönen sapaktan asfalt yolu  bir kilometre takip ederseniz karşınıza çıkacak köprünün sağ alt tarafında   şelaleyi göreceksiniz.

Haber: UCR AJANS